2-3 Yaş Gelişim Sürecinde Anne-Babalar Ne Yapmalı?

12-24 Ay gelişim sürecinden sonra şimdi de 2-3 yaş gelişim sürecinde Gelişimsel Nöroloji Derneği anne-baba rehberine devam edelim. Tüm anne-babalar bunları not almalı.

2-3 Yaş Gelişimsel Süreçte;

1. Odasını, oyuncaklarını, yatağını, yemek masasını toplarken, yardım etmesine izin vererek öğrenmesini sağlayabilirsiniz. Çocuğunuzla çorap kuklalar hazırlayabilir ve kuklaları karşılıklı konuşturabilirsiniz.

2. Birlikte evde bulunan artık malzemelerden oyuncaklar yaratabilirsiniz. Kutuları yapıştırıp tren, su şişelerinden kalemlik yapabilir ya da siz yaratıcılığınızı kullanabilirsiniz.

3. El-yüz yıkamayı, diş fırçalamayı, kaşık-çatal kullanmayı, peçete kullanmayı öğretebilir hatta artık çocuğunuzun yerine yapmaktan vazgeçebilirsiniz.

4. Kendiliğinden başlamamışsa tuvalet eğitimine başlayabilirsiniz. Ancak tepkili ise ısrarcı olmamalı, kendi haline bırakmalısınız. Her çocuk tuvalet kontrolünü başarır.

5. Çocuğunuza temiz hava sağlayacak ortamları tercih etmelisiniz. Alışveriş merkezleri yerine parklara gidebilir ve ağaçlı alanlarda koşmasına, düşmesine, bisiklet, salıncak, kay-kay kullanmasına izin verebilirsiniz.

6. Telefonla hayali sohbetler yapabilirsiniz. Her gün müzikle dans edebilir, şarkılar yazabilirsiniz. Çocuğunuza merdiven inip çıkmayı öğretebilirsiniz. Ev içinde atlama, zıplama, sıçrama, sürünme gibi hareketleri oyunlar oynamasına izin vererek bedenini dengeli kullanmayı öğretebilirsiniz.

7. Değişik boyuttaki kutuları üst üste dizerek kuleler yapıp topla devirebilirsiniz. Daire-kare-üçgen şekillerini tanıtabilirsiniz.

8. Çocuğunuza soru sormak yerine ona ilgilendiği her şeyin açıklamasını siz yapmalısınız. Araba, bebek, silah yerine lego benzeri değişebilir türden oyuncaklar daha yararlıdır; onunla birlikte oynayabilirsiniz.

9. Çocuğunuza her gün mutlaka resimli bir kitap göstererek ona kitaptaki resimleri anlatabilirsiniz. Oyun hamurları hazırlayarak şekiller yapabilir, onları boyayabilirsiniz.

10. Bir resmin diğer yarısını bulma oyunu oynayabilirsiniz. Bu oyun için gazete ve dergilerden birkaç resim bulup ikiye keserek parçalar oluşturabilirsiniz. Çocuğunuza eşyaların altının, üstünün, arkasının, yanının neresi olduğunu öğretebilirsiniz.

11. Çocuğunuza günlük yaşamda giyinirken, yemek yerken, araçta giderken kavramları öğretebilirsiniz. Sıkça çay, ılık su, tahta sert, pamuk yumuşak, otobüs uzun, taksi kısa gibi. Evde çorap ve eldiven eşlerini buldurarak onun öğrenimine katkıda bulunabilirsiniz.

12. Kalemle değişik çizgiler çizmeyi gösterebilirsiniz. Sayıları, renkleri ona tanıtabilirsiniz. Tam olarak öğrenmesi için henüz erken olabilir, gözlemleyebilirsiniz.

13. Evcilik, tamircilik, doktorculuk oyunlarının onunla birlikte oynayabilirsiniz, bu çocuğunuz için çok yararlı olacaktır.

12-24 Ay Gelişim Sürecinde Anne-Babalar Ne Yapmalı?

0-12 Ay gelişim sürecinden sonra şimdi de 12-24 ay gelişim sürecinde Gelişimsel Çocuk Norolojisi Derneği anne-baba rehberine devam. Tüm anne-babalar bu maddeleri not almalI.


12-24 Ay Gelişimsel Süreçte;

1.Bir kabın içine oyuncakları doldurma boşaltma oyunu oynayabilirsiniz. Aile fotoğraflarına bakıp isimlerini söyleyebilirsiniz.

2. Vücudun parçalarını öğretebilirsiniz; gözünü, burnunu, saçını sorunca göstersin. Resimli kitapları inceleyebilirsiniz; Bu ağaç, bu çiçek, bak kuş uçuyor, çocuk uyuyor..gibi.

3. Şekil kutusu oyuncaklarında daire, kare, üçgen şekillerini doğru yerlere yerleştirmesine yardım edebilirsiniz. Plastik şişeleri yan yana dizerek uzaktan şişeleri devirme oyunu oynayabilirsiniz.

4. Oyun hamuru ile şekiller yapın; sıkma, yuvarlama, koparma yaparak ellerini güçlendirebilirsiniz. Kalem tutmayı öğretebilirsiniz. Siz her zaman onun yanında olun.

5. Sırtüstü, yüzükoyun, srünerek, dönerek hareket edebileceği alanlar yaratabilirsiniz. Çocuğunuzun kendi başına merdivenden inip çıkmasına izin verin; ancak her zaman arkasında durun.

6. Sallanan at, bisiklet, babanın sırtında oturma gibi denge oyunları oynatabilirsiniz. Çocuğunuzun ev içinde atlama, zıplama ve sıçrama gibi rahat beden hareketleri yapabilmesine yardımcı olabilirsiniz.

7. Çocuğunuzla topa vurma, topu yakalama oyunları oynayabilirsiniz. Çocuğa sandalye ve koltuk üzerine tırmanıp çıkabileceği fırsatlar yaratabilirsiniz.

8. Her gün vücudunu suya sokacağı bir ortamda suyla oynatabilir, böylece banyodan korkmasını engelleyebilirsiniz.

9. Müzik dinleyerek Dans edebilir, alkış yapmayı öğretebilirsiniz. Konuklar giderken ya da siz ayrılırken her zaman el sallayarak bay-bay yapmayı öğretebilirsiniz.

10. Evdeki dolapları merak edecektir. Karıştırmak isterse birlikte dolapların içini boşaltın sonra tekrar yerleştirin. Tekerlemeler ve şarkılar söyleyin. Her zaman çocuğunuzla düzgün cümlelerle konuşun.

11. Değişik oyunlarla çocuğunuzu güldürebilirsiniz. Cee-ee oyunu ve kaçma-kovalamaca ile çok eğlenirler. Çocuğunuzun yaşıtlarıyla birlikte olmaya ihtiyacı vardır. Çocuğunuzu alışveriş merkezlerine değil parklara, ağaçlık alanlara yürüyüşe götürebilirsiniz.

12. Kaşık çatalı eline verin, alışsın. Elleriyle yiyebileceği yiyecekler de hazırlayabilirsiniz. Çocuğunuza isteklerini anlatabilmesi için zaman tanıyın. Bakışıyla ya da vücut hareketleriyle isteğini anında anlamamalısınız.

13. Televizyonu 18 aya kadar izlettirmek yerine radyoda müzik, masal dinletebilirsiniz. 1.5 yaşından sonra da televizyonu birlikte izlemelisiniz. Telefonla hayali konuşmalar yapabilir veya oyuncak bebeklerle evcilik oyunu oynayabilirsiniz.

0-12 Ay Gelişim Sürecinde Anne-Babalar Ne Yapmalı?

Gelişimsel Çocuk Norolojisi Derneği mükemmel bir anne baba rehberi hazırlamış. Tüm anne-babalar bu maddeleri not almalI. Bebeğiniz ile karşılaştığınızda size faydası olacak bilgiler bir arada toplanmış.

0-6 Ay Gelişimsel Süreçte;

1. Düzensizlik bebeği rahatsız eder. Bu sebeple, bebeğinizin beslenme, uyku, banyo zamanları belirli olmalıdır. Bebeğinizi her zaman kucağınızda besleyin.

2. Bebeğinizi uzun süre ağlatmayın, ihtiyaçlarını zamanında karşılayınız. İlk aylardan sonra kollarına, bacaklarına dokunuşlarla masaj yapabilirsiniz.

3. Bebeğinizle her zaman konuşmalısınız. Karşılıklı konuşurken dokunmadan onu güldürmeye çalışabilirsiniz.

4. Bebeğinizin çıkardığı sesleri taklit edip yeni sesler üretebilirsiniz. Birlikte sakin bir ortamda müzik dinleyebilirsiniz, bebekler melodileri severler.

5. Bebeğinizin olduğu ortamlarda televizyonu açtırmayınız. Bebeğinizin ilk günden itibaren kendi yatağı ve odası olabilir; renkli ve hareketli oyuncaklar, resimler, minderlerle odasını süsleyebilirsiniz.

6. Kucağınızda gezdirirken dışa dönük tutmanız çevreyi daha kolay izlemesini sağlar. Elleriyle ayaklarıyla oyunlar yaratabilirsiniz; böylece bebeğiniz bedeninin farkına varabilir.

6-12 Ay Gelişimsel Süreçte;

1. Bebeğinize, uzanıp alabileceği renkli ve ses çıkaran oyuncaklar gösterebilirsiniz. Ellerini keşfedebileceği oyunlar yaratabilirsiniz.

2. Bebeğinizle ayna karşısında konuşmalar ve hareketler yaparak kendini izlettirebilirsiniz. ''Cee-e'' türü oyunlar hem zihinsel hem sosyal gelişimini güçlendirir.

3. Birlikte sakin bir ortamda müzik dinleyebilir, el çırpmayı öğretebilirsiniz. Beş aydan itibaren eline yiyebileceği yiyecekleri verebilirsiniz; elbette gözünüz hep bebekte olmalı.

4. Bebeğinizin göremeyeceği alanlardan sesler çıkararak sesin nereden geldiğini bulmasına yardım edebilirsiniz. Üç aydan sonra bebeğiniz yüzükoyun yatmayı da başarabilir, kısa süreli yer oyunları deneyebilirsiniz.

5. Desteksiz oturmayı başarabilmesi için sırt desteğini azaltın. Sert zeminde oturtarak dengesini sağlamasına yardımcı olabilirsiniz. Eliyle itebileceği, çekebileceği, parmakla basabileceği oyuncakları gösterebilirsiniz.

Çocuklara Neden Zeka Testi Yapılmalı.

Çocukları ''Damgalamak'' değil, Çocukların ''Farkına Varmak.''

Geçen hafta cumartesi günü Üsküdar'da 3.sınıfa giden 8,5 yaşına giden bir erkek çocuğuna wisc-r zeka testi uyguladım. Test boyunca çocuk, soruları algılamada, cevap vermede, iletişim kurmada sorunlar yaşadı. Aşağıda test anında alınan notlardan bazılarını paylaşacağım.

Test sonucunda sözel ve performans alt testlerinden başarı ortalaması yaşıtlarına göre çok düşük çıkmış ve 'sınır zeka puanı' almıştır test uyguladığım çocuk.

Şimdi başa dönelim. Çocuk 3.sınıfa gidiyor ama okuma-yazma konusunda heceleme seviyesinde okuyor, toplama-çıkarma bilmiyor, ritmik saymada zorlanıyor.  Haftanın günlerini ve mevsimleri sayamıyor. Açıklaması istenen kelimeleri açıklamakta zorlanıyor, ifade ederken net olarak kelimeleri birleştiremiyor.

Aile bunu 1.sınıfta fark ediyor, öğretmene söylüyor ama öğretmenimiz zamanla bu durumun düzeleceğini, çocuğun biraz erken okula yazıldığını ve zamanla arayı kapatacağını söylüyor. Birinci sınıf, ikinci sınıf böyle geçiyor ve üçüncü sınıfta artık çocuk iyice sınıftan kopmaya başlayınca aile bir uzmandan destek almaya karar veriyor. Yaptığımız görüşmeler neticesinde zeka testi uygulamaya karar veriyoruz ve çocuk sınır zeka düzeyinde bir sonuçla karşımıza çıkıyor.

Bu ne demek? Sonuç bize şunu anlatıyor; Çocuğumuz fiziksel olarak 3.sınıfta ama zeka kapasitesi olarak şu an 3.sınıf düzeyinde değil, Çocuk  vakit kaybetmeden akademik destek almalı zeka seviyesini yükseltecek egzersizler, çalışmalar yapmaya başlamalı.  Bunları yapmazsa ne olur? Bunları yapmazsa çocuğumuz sınıflar ilerledikçe daha da  gerilerde kalacak bir sürece doğru gider. 

6.sınıfa gidip çarpım tablosu bilmeyen, okuma yazmayı tam çözemeyen, mevsimleri, günleri, saatleri bilmeyen yüzlerce çocuk gördüm bugüne kadar. Sorun hep aynıydı; çocuğun farkına varmamak. Ne öğretmenlerin, ne ailenin, ne rehberlik servislerinin çocukların kapasitesini tam olarak ortaya çıkaracak uygulamaları yapmamaları bu sürecin hala devam etmesinin en büyük sebepleridir.

Anne-baba olarak çocuğunuzu daha iyi tanımak için 6 yaşından sonra her sene 1 defa wisc-r zeka testini uygulama çalışın. Bu uygulamadan sonra çocuğunuzun artı ve eksi yönlerini keşfedin. Ve bu keşifler neticesinde çocuğunuzun hayatını daha doğru şekilde yönlendirin.

Otizm. Ailelere Yardımcı Bir Form.

Çocuğunuzda otizm şüphesi ile aklınızı kurcalayan sorular varsa bu form size yardımcı olacaktır. Eğer yanıtlarınız ''yok '' olarak yoğunlaşıyorsa vakit kaybetmeden bir uzmana başvurun.
Bu çocuğunuz için en iyi yol olacaktır.                  


                      3-6 YAŞ OTİSTİK ÇOCUKLAR DEĞERLENDİRME FORM

OTİSTİK ÇOCUKLAR OKUL ÖNCESİ  (3- 6 Yaş) DEĞERLENDİRME FORMU		VAR	YOK
ÖĞRENMEYE HAZIRLIK BECERİLERİ
1. Göz kontağı kurabilme.
2. İstenilen süre kadar sırasında oturabilme.
3. Tek eylem bildiren komutları yerine getirebilme.
1. Bedensel temasta bulunabilme.
2. Selâmlaşmak ve vedalaşmak için kullanılan hareketleri yapabilme.
3. Yüz hareketlerini taklit edebilme.
4. Temel duyguları (sevinç, üzüntü, kızgınlık, ağlama vb.) yüz ifadeleri ile belli edebilme
1. Sesleri taklit edebilme. 2. Sesleri ayırt edebilme. 3. "Evet, hayır" sözcüklerini ve işaretlerini yerinde kullanabilme. 4. Resimli kartlarda gösterilen nesneleri adlandırabilme. 5. İhtiyaçlarını basit sözcüklerle ifade edebilme
1. Sınırlı alanda dengeli yürüyebilme. 2. Merdiven çıkıp/inebilme. 3. Gösterilen hareketleri taklit edebilme. 4. Gösterilen yürüyüşleri taklit edebilme. 5. Dengeli koşabilme. 6. Zıplama hareketlerini yapabilme. 7. Topla oynayabilme. 8. Basit minder hareketlerini yapabilme.
1. Belli başlı nesneleri parmaklarını kullanarak tutabilme. 2. Küplerle kule yapabilme. 3. Kâğıt yırtabilme. 4. Boncuk dizebilme. 5. Basit boyama etkinliklerini yapabilme. 6. Kâğıt katlayabilme. 7. Kâğıt yapıştırabilme. 8. Makasla rastgele kâğıt kesebilme.
1. Elini yüzünü yıkayabilme. 2. Bardaktan su içebilme. 3. Tuvalet becerisini kazanabilme. 4. Çatal kullanarak yemek yiyebilme. 5. Kaşık kullanarak yemek yiyebilme.
1. Yoğurma çalışmaları yapabilme 2. Basit ritm hareketleri yapabilme. 3. Müziğe eşlik edebilme. 4. Yapılandırılmış bireysel oyun etkinliklerini gerçekleştirebilme. 5. Yapılandırılmış grup oyun etkinliklerini gerçekleştirebilme.
1.Nesneleri renklerine göre eşleştirebilme. 2. Nesneleri şekillerine göre eşleştirebilme. 3. Nesneleri işlevlerine göre gruplayabilme. 4. Renkleri kavrayabilme. 5. Daire, kare, dikdörtgen ve üçgen şekillerini tanıyabilme 6. Nesneleri büyüklük-küçüklük yönünden ayırt edebilme. 7. Nesneleri uzunluk-kısalık yönünden ayırt edebilme. 8. Nesneleri kalınlık-incelik yönünden ayırt edebilme. 9. Nesneleri soğukluk-sıcaklık yönünden ayırt edebilme. 10.Nesneleri tatları yönünden ayırt edebilme. 11.Kalem tutabilme.

Odtü'de Yapılan Mükemmel Bir Çalışma

Ödtü'de yapılan çalışma ile çocuklardan atasözleri ve deyimleri resim ile anlatmaları istenmiş. Ortaya mükemmel görüntüler çıkmış.

Çocukların algılamaları, yaratıcılıkları, hayalleri her şeyleri uçsuz, bucaksız bir dünya. Kıymetini bilelim bu dünyanın.

Oyuncak Sorunu. Anne- Babalar Oyuncak Seçiminde Nelere Dikkat Etmeli

Oyunun çocuğun gelişimi üzerindeki etkileri ne kadar önemliyse, oyun materyalleri de aynı şekilde önemlidir.

Bu yazıda, anne-babaların oyuncak seçimi sürecinde nelere dikkat etmeleri gerektiğine değinmek istedim.

Twitter'da takip ettiğim Psikiyatrist İlker Küçükparlak ( @IKucukparlak ) bu konuda uzun bir seri yazmıştı. İlker beyin izniyle o yazılanları toparlayıp sizlere ulaştırmak istedim. Kendisine tekrar teşekkür ediyorum.


1.Oyuncak almayın! Zaten yeterince oyuncak hediye gelmiştir. Fazla oyuncak aldığınızda çocuğun bir tanesine yatırım yapması güçleşecektir.

2.Oyuncak almayın! Bırakın evde zaten bulunan nesneler oyuncak olsun. Tencereyi gemi yapıp oynamak hayal gücünü daha fazla geliştirecektir.

3.İlla ki oyuncak alacaksanız, en fonksiyonluları almayın. Bunlar çocuklar için en kötüsü. İyi oyuncak pilsiz, düğmesiz, fonksiyonsuz olur. Bırak fonksiyon çocukta olsun, oyuncakta değil.

4. Oyuncağın fazladan her işlevi ( hareket, ışık, konuşma ) o şeyleri çocuğun yapmasını engelleyecektir. Sonuçta tv izlemekten bir farkı kalmaz oyuncağın.

5. Oyuncak alacaksanız, mümkünse tahtadan, ayrıntısız, işlevsiz olsun ki çocuğun hayal gücüne alan kalsın.

6. Ayrıca çocuğun amacı sadece oyundur. Ve zaten kendi haliyle yeterince faydalıdır. Dikkati vs kuvvetlendirici oyuncak amacından sapma demektir.

7. Silah oyuncak değildir. Evet, yaşamda saldırganlık var ve çocuklar silahla oynamak isteyebilir. Burada sınırı çizmelisiniz. Yaşamda cinsellik te var ama gidip sex shop'tan oyuncak almıyoruz çocuklara.

8. Kızlar arabayla, erkekler bebekle oynama ihtiyacı hissedebilirler. Eşcinsel böyle olmaz çocuklar merak etmeyin. ( Çocuğum bu oyuncaklar oynarsa eşcinsel olur mu diye kaygılananlar içindi bu madde )

9.Çocuğa fazla oyuncak almak muhtemelen sizin ihtiyacınızdır. Sizin çocukluğunuz bitti artık, böyle telafi edemezsiniz.

10. Ben yokluk çektim, oğluma/kızıma çektirmeyeceğim düşüncesi ile çocuklar yokluk çeken çocuklardan da daha sağlıksız yetiştiriliyor, bilginiz olsun.

11. Çocuğa fazla oyuncak almanın bir diğer sebebi de rüşvettir. Çocukla yeterince ilgilenmeme suçluluğunu bastırmak için fazla oyuncak alınma yoluna gidiliyor ki çok sağlıksız bir durum.

12.Bırakın çocuğunuz sıkılmayı da öğrensin. Yalnız oynamayı ve yalnız vakit geçirmeyi de. Unutmayın çocuğu hiç üzmeme gayreti daha sağlıksız bir süreç doğurur.

13. Çocuk üzülerek büyür aslında. Büyüdüğü her aşama çocuk için kaygı vericidir. Memeden kesilme, yalnız uyuma, yürümeye başlama. Hiç üzmemek sakat bırakmak olurdu çocuğu.

14. Hamur oyuncaktır, kağıt oyuncaktır, mandal mesela oyuncaktır, şahane oyuncaktır hem de. Oyuncak alacaksanız çocuğunuza on kere aklınızdan geçiriyorsan doğru düşünerek bir kere alın.